KHAI MẠC LIÊN HOAN CHÈO TOÀN QUỐC - 2025: LAN TỎA TINH HOA NGHỆ THUẬT SÂN KHẤU TRUYỀN THỐNG

Tham dự Lễ Khai mạc có Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông, Trưởng Ban Chỉ đạo Liên hoan; Ông Vương Quốc Tuấn, Uỷ viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh; Thành viên Ban Chỉ đạo, Trưởng Ban Tổ chức Liên hoan, NSND Nguyễn Xuân Bắc, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn; NSND Trịnh Thuý Mùi, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội văn học nghệ thuật Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam; Đồng Trưởng Ban Tổ chức Liên hoan Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bắc Ninh; đại diện Lãnh đạo Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận TW; các đồng chí trong Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Bắc Ninh; Lãnh đạo các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ VHTTDL cùng đông đảo nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công của 12 đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp trên cả nước, các nhà nghiên cứu, phê bình sân khấu và khán giả yêu nghệ thuật truyền thống.

Các đại biểu tham dự Lễ Khai mạc Liên hoan

Sự kiện văn hóa nghệ thuật tầm quốc gia

“Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025” là hoạt động nghệ thuật có quy mô toàn quốc, được tổ chức định kỳ 3 năm một lần, nhằm đánh giá, tôn vinh chất lượng sáng tạo và biểu diễn nghệ thuật Chèo của các đơn vị nghệ thuật trong cả nước. Năm nay, Liên hoan quy tụ 12 đoàn nghệ thuật Chèo chuyên nghiệp với 21 vở diễn đặc sắc, được đầu tư công phu, phản ánh sâu sắc hiện thực đời sống, ca ngợi quê hương, đất nước, con người Việt Nam; đồng thời tôn vinh giá trị nhân văn, đạo đức truyền thống và khát vọng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.

PGS. TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VHTTDL phát biểu Khai mạc Liên hoan

Nơi hội tụ tinh hoa và khơi nguồn sáng tạo

Phát biểu khai mạc Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông, Trưởng Ban chỉ đạo nhấn mạnh: Chèo là loại hình nghệ thuật sân khấu dân gian truyền thống có lịch sử hàng ngàn năm, gắn bó sâu sắc với đời sống tinh thần của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Trải qua bao thăng trầm lịch sử, nghệ thuật Chèo vẫn giữ được nét độc đáo, phản ánh sâu sắc tâm hồn, tính cách và khát vọng về chân – thiện – mỹ của con người Việt Nam.

Thứ trưởng khẳng định, Liên hoan Chèo toàn quốc là hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp định kỳ do Bộ VHTTDL chỉ đạo tổ chức, nhằm đánh giá hoạt động sáng tạo nghệ thuật, biểu diễn, bảo tồn và phát huy giá trị của nghệ thuật Chèo trong giai đoạn hiện nay. Đây cũng là dịp để các đơn vị nghệ thuật gặp gỡ, trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, từ đó nâng cao chất lượng chuyên môn và đưa nghệ thuật Chèo đến gần hơn với công chúng.

Đặc biệt, Liên hoan lần này là sự kiện văn hóa – nghệ thuật biểu diễn chuyên nghiệp đầu tiên được tổ chức sau khi cả nước thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đánh dấu một bước chuyển mình trong công tác tổ chức, quản lý, phát triển các hoạt động văn hóa – nghệ thuật trong bối cảnh mới. Điều này càng làm tăng thêm ý nghĩa của Liên hoan, thể hiện quyết tâm đổi mới, thích ứng và hội nhập của ngành VHTTDL trong tiến trình phát triển của đất nước, Thứ trưởng chia sẻ.

Chủ trương sắp xếp, tổ chức lại hệ thống các đơn vị nghệ thuật biểu diễn công lập là một trong những định hướng lớn của Đảng và Nhà nước ta trong thời gian gần đây. Mục tiêu là xây dựng một nền nghệ thuật chuyên nghiệp, tinh gọn, hiệu quả và phát triển bền vững hơn. Đây là bước đi tất yếu trong tiến trình cải cách và nâng cao chất lượng hoạt động văn hóa nghệ thuật của đất nước.

Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra không ít khó khăn, trăn trở và cả những suy tư, đặc biệt là đối với các loại hình nghệ thuật truyền thống như Chèo. Làm thế nào để tinh gọn nhưng không đánh mất bản sắc? Làm thế nào để nghệ sĩ yên tâm gắn bó với nghề? Làm sao để nghệ thuật truyền thống không chỉ sống trong ký ức, mà tiếp tục được nuôi dưỡng trong tâm hồn thế hệ trẻ hôm nay?

Theo Thứ trưởng đó là những câu hỏi lớn, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, tâm huyết và trách nhiệm từ các cấp, các ngành, từ những người làm công tác quản lý đến từng nghệ sĩ, nhà nghiên cứu và cả cộng đồng xã hội.

PGS. TS Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VHTTDL và Ông Vương Quốc Tuấn, Uỷ viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh tăng hoa Hội đồng nghệ thuật Liên hoan

Văn hóa – Sức mạnh nội sinh của phát triển đất nước

Nhấn mạnh định hướng chiến lược của Đảng và Nhà nước, Thứ trưởng Tại Quang Đông nêu rõ: Đảng và Nhà nước ta luôn nhất quán quan điểm bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa truyền thống – trong đó có nghệ thuật sân khấu Chèo – vừa là trách nhiệm, vừa là sứ mệnh thiêng liêng trong công cuộc xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Các Nghị quyết của Đảng về phát triển văn hóa, cụ thể là Nghị quyết số 23-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới, đã khẳng định rõ điều này.

Thứ trưởng cũng cho biết, trong giai đoạn hiện nay, Bộ Chính trị, Chính phủ đang giao Bộ VHTTDL chủ trì, tham mưu xây dựng Nghị quyết chuyên đề về chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới. Đây là một dấu mốc có ý nghĩa chiến lược, thể hiện sự quan tâm sâu sắc và nhất quán của Đảng, Nhà nước đối với sự nghiệp phát triển văn hóa – coi văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực nội sinh quan trọng cho phát triển bền vững đất nước.

Việc xây dựng Nghị quyết chuyên đề này không chỉ nhằm định vị lại vai trò của văn hóa trong tổng thể phát triển quốc gia, mà còn mở ra những cơ chế, chính sách cụ thể để hỗ trợ, bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, trong đó có nghệ thuật Chèo và các loại hình nghệ thuật sân khấu dân tộc khác, để văn hóa thực sự trở thành sức mạnh mềm, lan tỏa trong đời sống xã hội và tâm hồn người Việt, Thứ trưởng khẳng định.

Liên hoan năm nay diễn ra tại Bắc Ninh - vùng đất Kinh Bắc, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc, được ví như cái nôi của nghệ thuật dân gian Việt Nam. Tại đây, tiếng trống Chèo và những làn điệu ngân vang trên sân khấu sẽ hòa quyện cùng âm hưởng dân ca Quan họ, tạo nên không gian nghệ thuật đậm đà bản sắc, góp phần quảng bá hình ảnh Bắc Ninh - vùng đất văn hiến, hiếu học và mến khách đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Ông Lê Xuân Lợi, Phó Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh Bắc Ninh phát biểu chào mừng

Gìn giữ và phát huy bản sắc dân tộc trong thời kỳ mới

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, khi các loại hình giải trí hiện đại phát triển mạnh mẽ, việc bảo tồn và phát huy nghệ thuật Chèo, một loại hình sân khấu dân tộc truyền thống càng có ý nghĩa đặc biệt. Thông qua các vở diễn tại Liên hoan, khán giả không chỉ được thưởng thức những tác phẩm thấm đẫm hồn dân tộc mà còn cảm nhận được nỗ lực đổi mới, sáng tạo, đưa Chèo đến gần hơn với công chúng trẻ.

Liên hoan cũng là dịp tôn vinh những nghệ sĩ, đạo diễn, tác giả, nhạc sĩ, họa sĩ, biên đạo… đã và đang gìn giữ, bồi đắp giá trị nghệ thuật Chèo, khẳng định sức sống mãnh liệt và vị thế của sân khấu truyền thống Việt Nam trong đời sống nghệ thuật đương đại.

Thành viên Ban Chỉ đạo, Trưởng Ban Tổ chức Liên hoan, NSND Nguyễn Xuân Bắc, Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn và Đồng Trưởng Ban Tổ chức Liên hoan Bùi Thị Thu Thủy, Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bắc Ninh tặng hoa cho các đơn vị nghệ thuật tham gia Liên hoan

Lan tỏa giá trị văn hóa Việt - Kết nối truyền thống và hiện đại

Chương trình nghệ thuật khai mạc được dàn dựng công phu, kết hợp giữa ngôn ngữ Chèo truyền thống với các yếu tố trình diễn đương đại, mang đến một không gian giàu cảm xúc, tôn vinh tinh hoa sân khấu dân tộc. Những làn điệu, câu hát, tiếng nhị, tiếng trống, tiếng phách vang lên như nhịp cầu nối quá khứ và hiện tại,  nơi văn hóa truyền thống được thổi luồng sinh khí mới, tiếp tục sống động trong đời sống hôm nay.

Bắc Ninh, vùng đất của dân ca Quan họ ngọt ngào và đậm đà tình nghĩa, “Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025” mở ra hành trình mới của nghệ thuật Chèo Việt Nam, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, như tinh thần của Kết luận số 84-KL/TW của Bộ Chính trị về phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới.

Khép lại - mở ra hành trình lan tỏa

“Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025” sẽ diễn ra từ ngày 20/10 đến ngày 02/11/2025 với các buổi biểu diễn phục vụ khán giả tại Trung tâm Văn hóa - Triển lãm tỉnh Bắc Ninh. Các vở diễn dự thi sẽ được Hội đồng nghệ thuật uy tín chấm, xét và trao Huy chương Vàng, Huy chương Bạc, cùng các giải xuất sắc dành cho thành phần sáng tạo.

Tin rằng, với tâm huyết, tài năng và tình yêu nghệ thuật của đội ngũ nghệ sĩ, cùng sự quan tâm của các cấp, các ngành, Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025 sẽ trở thành một dấu ấn văn hóa giàu ý nghĩa, lan tỏa mạnh mẽ tình yêu nghệ thuật dân tộc trong cộng đồng, góp phần khẳng định sức sống trường tồn của Chèo Việt Nam, hồn dân tộc trong âm vang thời đại.

 “Liên hoan Chèo toàn quốc - 2025 không chỉ là dịp để tổng kết, tôn vinh những thành quả sáng tạo nghệ thuật mà còn là ngày hội lớn của những người làm sân khấu Chèo. Đây là nơi hội tụ của tài năng, tâm huyết và lòng yêu nghề của các thế hệ nghệ sĩ, đồng thời là cơ hội để giao lưu, học hỏi, tiếp nối mạch nguồn sáng tạo, đưa nghệ thuật Chèo tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống đương đại.”

Trong khuôn khổ Chương trình Khai mạc, các đơn vị nghệ thuật tham gia Liên hoan đã quyên góp ủng hộ đồng bào bị ảnh hưởng bão lũ tỉnh Bắc Ninh với số tiền 210 triệu đồng.

Một số hình ảnh biểu diễn nghệ thuật 

  Lê Trang